Yeni Başlayanlar İçin Şirket Kurma Rehberi
Yeni Başlayanlar İçin Şirket Kurma Rehberi
Yeni Başlayanlar İçin Şirket Kurma Rehberi, Yeni Başlayanlar İçin Şirket Kurma Rehberi En Popüler Firmalarla Karşılaştırma (2025 Güncellemesi)
İş fikrinizi hayata geçirmeye karar verdiniz! Tebrikler. Türkiye’de şirket kurma süreci, 2025 itibarıyla dijitalleşmeyle (MERSİS ve e-Devlet entegrasyonu) daha hızlı hale gelmiş olsa da, doğru şirket türünü seçmek hâlâ kritik. Bu rehberde, en yaygın üç şirket türünü (Şahıs Şirketi, Limited Şirket ve Anonim Şirket) temel farklarıyla karşılaştırarak, size rehberlik edeceğiz. Bilgiler, 2025 yılındaki güncel yasal düzenlemelere (Türk Ticaret Kanunu ve Cumhurbaşkanı Kararları) dayalıdır.
Adım 1: Hangi Şirket Türü Sizin İçin Uygun?
Türkiye’de en sık kurulan şirket türleri şunlardır:
- Şahıs Şirketi (Gerçek Kişi Ticari İşletmesi)
- Limited Şirket (Ltd. Şti.)
- Anonim Şirket (A.Ş.)
Bu türler, işletmenizin ölçeği, sermaye ihtiyacı, ortak sayısı ve risk toleransına göre ayrılır. Aşağıdaki tablo, temel farkları özetler:
| Özellik | Şahıs Şirketi | Limited Şirket | Anonim Şirket |
|---|---|---|---|
| Kuruluş Kolaylığı | En hızlı (1-2 gün, e-Devlet ile) | Orta (3-7 gün) | En karmaşık (7-15 gün) |
| Minimum Sermaye | Yok | 50.000 TL (2024’ten beri geçerli) | 250.000 TL (Kayıtlı sermaye için 500.000 TL) |
| Ortak Sayısı | 1 kişi (gerçek kişi) | 1-50 ortak (gerçek/tüzel kişi) | 1+ pay sahibi (gerçek/tüzel kişi) |
| Vergilendirme | Gelir vergisi (artan oranlı: %15-40) | Kurumlar vergisi (%25 sabit) | Kurumlar vergisi (%25 sabit) |
| Sorumluluk | Sınırsız (kişisel mal varlığı dahil) | Sınırlı (sermaye ile), kamu borçlarında şahsi | En sınırlı (sadece taahhüt edilen sermaye) |
| Kimler İçin? | Küçük ölçekli, düşük riskli girişimler (e-ticaret, freelance) | Orta ölçekli, ortaklı işletmeler | Büyük sermayeli, halka açılma potansiyeli olanlar |
| Maliyet (Tahmini) | 3.000-5.000 TL (2025) | 10.000-20.000 TL (2025) | 20.000-50.000 TL+ (2025) |
Kaynaklar: Minimum sermaye tutarları, 7887 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (2023) ile 2024’ten itibaren uygulanmakta ve 2025 için değişmemiş; mevcut şirketler için 31 Aralık 2026’ya kadar yükseltme zorunluluğu var. Maliyetler, noter, sicil harcı ve muhasebe ücretlerini içerir; enflasyona göre değişebilir. Firma Rehberi
1. Şahıs Şirketi (En Hızlı ve Basit Başlangıç)
- Tanım: Tek gerçek kişi tarafından kurulan, en basit yapı. Sahip, borçlardan sınırsız sorumlu.
- Kimler Tercih Etmeli? Yeni başlayanlar, düşük sermayeli işler (e-ticaret, danışmanlık). 18 yaş üstü, hukuki ehliyetli herkes kurabilir; yabancılar için 5 yıl ikamet + çalışma izni şart.
- Temel Özellikler:
- Kuruluş: e-Devlet/MERSİS üzerinden 1-2 günde tamamlanır. Yoklama (vergi dairesi ziyareti) zorunlu.
- Sermaye: Minimum yok.
- Vergilendirme: Gelir vergisi; düşük kazançlarda avantajlı.
- Sorumluluk: Tam kişisel.
2. Limited Şirket (En Yaygın Kurumsal Yapı)
- Tanım: 1-50 ortaklı, en popüler sermaye şirketi türü.
- Kimler Tercih Etmeli? Ortaklıklı, büyüme odaklı orta ölçekli işletmeler. Şahsi riski sınırlamak isteyenler.
- Temel Özellikler:
- Kuruluş: Ana sözleşme noter onayı + MERSİS başvurusu; 3-7 gün sürer.
- Sermaye: Minimum 50.000 TL (nakit veya ayni).
- Vergilendirme: Kurumlar vergisi (%25).
- Sorumluluk: Sermaye ile sınırlı; kamu borçlarında (vergi/SGK) şahsi sorumluluk olabilir.
3. Anonim Şirket (Büyük Ölçekli ve Yüksek Sermayeli Yapı)
- Tanım: Paylara bölünmüş sermaye ile büyük ölçekli işler için ideal; halka açılma potansiyeli var.
- Kimler Tercih Etmeli? Yüksek sermayeli projeler, çok ortaklı yapılar.
- Temel Özellikler:
- Kuruluş: Karmaşık; esas sözleşme, genel kurul + MERSİS; 7-15 gün.
- Sermaye: Minimum 250.000 TL (kayıtlı sermaye için 500.000 TL); en az %25 peşin ödenir.
- Vergilendirme: Kurumlar vergisi (%25).
- Sorumluluk: En sınırlı; sadece taahhüt edilen paylarla.
Adım 2: Şirket Kurma Süreci (Genel Hatlar – 2025 Güncellemesi)
Şirket türünü seçtikten sonra, süreç dijitalleşti: MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) ve e-Devlet üzerinden büyük ölçüde online. Şahıs için daha basit; sermaye şirketleri için noter/SGK eklenir.
- Hazırlık ve Belge Toplama
- Ana Sözleşme Hazırlama: Şirket adı, faaliyet alanı (NACE kodu), adres, sermaye ve ortaklık detayları. Şahıs için imza beyannamesi yeter.
- Gerekli Belgeler: Kimlik fotokopisi, ikametgah, vekaletname (mali müşavir için), kira sözleşmesi/tapu (adres için). Yabancılar için pasaport + ikamet izni.
- Resmi Başvurular ve Tescil
- MERSİS/e-Devlet Başvurusu: Online kayıt; ana sözleşme yükle.
- Noter İşlemleri: Sermaye şirketleri için zorunlu (imza beyannamesi, ana sözleşme onayı).
- Ticaret Sicil Müdürlüğü: Başvuru + tescil; Rekabet Kurulu payı (sermayenin %0,04’ü) yatırılır.
- Yoklama: Vergi dairesi ziyareti (şahıs için zorunlu).
- Vergi Dairesi ve Diğer İşlemler
- Vergi Levhası ve VKN: Tescil sonrası otomatik/alınır; e-Fatura/e-Defter başvurusu.
- Ticaret Sicili Gazetesi İlanı: Kuruluşu duyur (ücretli).
- SGK ve Ticaret Odası: Çalışan varsa SGK bildirimi; oda kaydı (yıllık aidat).
- Muhasebeci Ataması: Zorunlu; aylık defter/beyan için.
Toplam Süre: Şahıs: 1-3 gün; Limited/A.Ş.: 5-15 gün. Maliyetler enflasyona göre artabilir; muhasebeci ücreti aylık 1.000-3.000 TL.
Kritik Tavsiye
2025’te başlangıç için Şahıs Şirketi hâlâ en pratik (düşük maliyet, hızlı kurulum), ancak büyüme için Limited’e geçiş önerilir – vergi avantajı ve koruma sağlar. Mevcut sermaye şirketleri, 2026 sonuna kadar minimum tutarlara uymalı. Firmalar bu yazıyı kendi bünyesinde kaydetmeli ve arasıra okumalıdır.
Kritik Tavsiye: Vergi, muhasebe ve yasal detaylar karmaşık; mutlaka bir SMMM (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir) ile görüşün. İş modelinize özel analiz için MERSİS’i inceleyin. Başarılar – girişim yolculuğunuzda bol kazançlar.
